มรรค 8 หรือ อริยมรรคมีองค์ 8 หมายถึง หนทางสายกลางที่นำไปสู่ความดับทุกข์ ประกอบด้วยองค์ประกอบ 8 ประการ ดังนี้:
1. สัมมาทิฏฐิ: ความเห็นชอบ หมายถึง การเข้าใจความจริงของชีวิตตามหลักอริยสัจ 4
2. สัมมาสังกัปปะ: ความดำริชอบ หมายถึง ความคิดที่มุ่งไปสู่ความดีงาม ละเว้นความชั่ว
3. สัมมาวาจา: วาจาชอบ หมายถึง การพูดคำพูดที่ดี จริงใจ ไพเราะ สุภาพ
4. สัมมากัมมันตา: การงานชอบ หมายถึง การประกอบอาชีพสุจริต ไม่เบียดเบียนผู้อื่น
5. สัมมาอาชีวะ: เลี้ยงชีพชอบ หมายถึง การเลี้ยงชีพด้วยวิธีที่สุจริต ไม่ผิดกฎหมาย ไม่เบียดเบียนผู้อื่น
6. สัมมาวายามะ: ความเพียรชอบ หมายถึง การเพียรพยายามละเว้นความชั่ว ประพฤติความดี พัฒนาตนเอง
7. สัมมาสติ: ระลึกชอบ หมายถึง การมีสติอยู่กับปัจจุบัน รู้เท่าทันความคิด ความรู้สึก และการกระทำ
8. สัมมาสมาธิ: ตั้งจิตมั่นชอบ หมายถึง การฝึกสมาธิ จิตสงบ มั่นคง แจ่มใส
การปฏิบัติตามมรรค 8 เปรียบเสมือนการเดินบนทางสายกลาง ที่จะช่วยให้เราพ้นจากทุกข์ บรรลุความสุขที่แท้จริง ซึ่งก็คือ นิพพาน
สรุป:
- มรรค 8 เป็นส่วนหนึ่งของอริยสัจ 4
- มรรค 8 ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบ: สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตา สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ
- การปฏิบัติตามมรรค 8 ช่วยให้พ้นจากทุกข์ บรรลุความสุขที่แท้จริง