ไตรลักษณ์ หมายถึง ลักษณะ 3 ประการ ที่เป็นสัจธรรมของสรรพสิ่ง เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่สามารถบังคับหรือเปลี่ยนแปลงได้ ประกอบด้วย
- อนิจจตา : ความไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ไม่มีอะไรคงอยู่ถาวร
- ทุกขตา : ความเป็นทุกข์ ไม่สบายกาย ไม่สบายใจ เกิดขึ้นจากการยึดติด
- อนัตตา : ความเป็นของไม่ใช่ตัวตน ไม่มีอะไรเป็นของเรา
การเข้าใจไตรลักษณ์ ช่วยให้
- ปล่อยวาง : ไม่ยึดติดกับสิ่งใด
- ใจเย็น : เข้าใจว่าทุกสิ่งเปลี่ยนแปลง
- มองโลกตามความเป็นจริง : ไม่คาดหวัง
การปฏิบัติ
- พิจารณาความไม่เที่ยง : สังเกตุความเปลี่ยนแปลงของร่างกาย สังคม สิ่งแวดล้อม
- พิจารณาความเป็นทุกข์ : วิเคราะห์สาเหตุของทุกข์
- พิจารณาความเป็นของไม่ใช่ตัวตน : เข้าใจว่าขันธ์ 5 ไม่ใช่ตัวเรา
ผลลัพธ์
- ใจสงบ : ไม่หวั่นไหวกับการเปลี่ยนแปลง
- มีสติ : รู้เท่าทันความคิด ความรู้สึก
- เข้าใจชีวิต : มองโลกตามความเป็นจริง
สรุป ไตรลักษณ์ เป็นหลักธรรมะที่ช่วยให้เข้าใจชีวิต ปล่อยวาง และมีความสุข
