ทฤษฎีที่เชื่อว่าสิ่งมีชีวิตมีกำเนิดมาจากสิ่งไม่มีชีวิตได้โดยตนเอง ไม่ใช่โดยวิวัฒนาการ เช่น เชื่อว่าปลาเกิดมาจากโคลนตม